بررسی تنوع فنوتیپی برخی از ارقام و نژادگان‌های امیدبخش بادام با استفاده از خصوصیات خشک میوه و مغز

به منظور ارزیابی تنوع خصوصیات مورفولوژیکی خشک میوه و مغز برخی از ارقام و نژادگان­های امید بخش بادام، آزمایشی روی 35 رقم و نژادگان بادام ایرانی و خارجی انجام گرفت. در این مطالعه 38 صفت مربوط به خشک میوه و مغز، بر اساس توصیف­نامه بادام اندازه گیری شد. نتایج تجزیه واریانس و مقایسه میانگین­ها نشان داد که ارقام و نژادگان­های مورد بررسی از نظر کلیه صفات مورد مطالعه دارای تفاوت معنی داری هستند که نشان دهنده وجود تنوع بین ارقام از لحاظ صفات مورد بررسی است. با توجه به وجود تنوع در صفات مورد بررسی ضرایب همبستگی ساده بین صفات نشان داد که بین برخی از صفات اندازه گیری شده خشک میوه و مغز همبستگی مثبت یا منفی معنی داری وجود دارد. نتایج تجزیه خوشه ای براساس صفات اندازه گیری شده، ارقام و نژادگان­ها را در فاصله 15 اقلیدوسی به دو گروه اصلی تقسیم بندی کرد. با کاهش فاصله اقلیدوسی از 15 به 5، ارقام و نژادگان ها به 8 گروه اصلی تقسیم بندی شدند. از عوامل مهم تفکیک گروه­های اصلی صفاتی از جمله متوسط طول و عرض خشک میوه و مغز، درصد مغز­های دوقلو، ضخامت پوست چوبی، درصد مغز، میزان نقوش و شکاف روی پوست چوبی، سختی و نرمی پوست چوبی و سهولت برداشت و پوست کنی بودند. بر اساس نتایج به دست آمده ارقام شاهرود 13، شاهرود 21، شاهرود 6، سفید، پریمورسکی، یلدا، شاهرود 10، شاهرود 12، مامایی، شاهرود 7 و نژادگان­های انتخابیAIM2 ،AIM1 ،GM1 ، AHN2،AHYU و AHN1 از نظر صفات خشک میوه و مغز برتری نسبی نشان دادند.